Ο κόσμος δεν ξεκίνησε βέβαια με τα μνημεία της καταγεγραμμένης Ιστορίας, καθώς η ανθρώπινη δράση έβραζε ήδη από την προϊστορία. Εκατοντάδες τοποθεσίες της οικουμένης φιλοξενούν την πρωτόγονη αυτή ανθρώπινη δραστηριότητα, με τη λειτουργικότητα και τους σκοπούς των «ιερών» αυτών να ξεπερνούν πολλές φορές τον σύγχρονο άνθρωπο. Τα μνημεία των μεγαλιθικών πολιτισμών στέκουν σύμβολα του αεικίνητου ανθρώπινου πνεύματος, την ίδια ώρα που υπονομεύουν ανοιχτά τις γνώσεις μας για το παρελθόν μας ως ανθρωπότητα... Οι Πέτρες του Καρνάκ - Γαλλία
![]()
Μια πλούσια συλλογή 3.000 και πλέον λίθινων σχηματισμών γύρω από το γαλλικό χωριό Καρνάκ είναι ο μεγαλύτερος τέτοιος σχηματισμός που έχει εντοπιστεί ποτέ στον κόσμο. Το μνημείο ανεγέρθηκε κάπου μεταξύ 4500-3300 π.Χ., με μια σειρά από αρχαιολογικές υποθέσεις να προσπαθούν να εξηγήσουν το ανεξήγητο. Άλλες ισχυρίζονται ότι οι πέτρες είναι στοιχισμένες με βάση αστρονομικά μοτίβα, ως ένα είδος πρωτόγονου ημερολογίου δηλαδή, την ίδια στιγμή που έχουν υποστηριχθεί ακόμα και προτάσεις που το θέλουν προϊστορικό σεισμικό σταθμό! Οι γνώσεις μας για την προϊστορία είναι σκανδαλωδώς λίγες... Ο Ημιτελής Οβελίσκος του Ασουάν - Αίγυπτος
![]()
Στα αρχαία αιγυπτιακά λατομεία κοντά στο Ασουάν βρίσκεται κοιμισμένος ένας πέτρινος γίγαντας, ο οποίος θα στεκόταν κάποια στιγμή όρθιος ως οβελίσκος. Το έργο δεν ολοκληρώθηκε ωστόσο ποτέ και μια σειρά από εξηγήσεις βάλθηκαν να περιγράψουν το γιατί: από ρωγμές στην επιφάνειά του που έκαναν τους χτίστες να εγκαταλείψουν το φιλόδοξο σχέδιο μέχρι και βίαιη διακοπή του έργου. Αυτό που κάνει τον οβελίσκο τόσο εντυπωσιακό είναι φυσικά το μέγεθός του: στημένος, θα έφτανε σε ύψος 42 μέτρων (με το βάρος του να κυμαίνεται στους 1.200 τόνους), κάτι που σημαίνει ότι ο μονοκόμματος αυτός βράχος θα ήταν ψηλότερος από 10ώροφο οικοδόμημα! Ακόμα και σήμερα, πολύ λίγοι γερανοί μπορούν να μετακινήσουν τόσο πελώριο αντικείμενο, πώς σκόπευαν λοιπόν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι να μεταφέρουν τον θεόρατο οβελίσκο; Antequera - Ισπανία
![]()
Τα τρία σημαντικότερα ντολμέν της Ισπανίας, τα Cueva de Menga, Cueva de Viera και Tholos of El Romeral, περιλαμβάνονται στα κορυφαία μεγαλιθικά μνημεία του κόσμου. Οι μεγαλύτερες των πετρών που έχουν χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή τους ζυγίζουν 180 τόνους, ενώ έχουν μεταφερθεί από απόσταση τουλάχιστον 1,5 χιλιομέτρου. Τα μνημεία της προϊστορικής εποχής εκτιμάται ότι έχουν χτιστεί γύρω στο 3700 π.Χ., γεγονός που τα κάνει σύγχρονα των άλλων περίφημων ντολμέν, όπως το Στόουνχεντζ. Οι τοίχοι φιλοξενούν ανθρωπόμορφες παραστάσεις, την ώρα που το μνημείο της Menga είναι ευθυγραμμισμένο με το θερινό ηλιοστάσιο... Ggantija - Μάλτα
![]()
Το Ggantija είναι μια σύνθεση από δύο μεγαλιθικούς ναούς που είναι εγκατεστημένοι στο νησί Gozo της Μάλτας ήδη από το 3600 π.Χ., γεγονός που κάνει το μνημείο τη δεύτερη παλιότερη λατρευτική κατασκευή που έχει βρεθεί ποτέ (πίσω μόνο από το Gobekli Tepe της Τουρκίας)! Ας έχουμε υπόψη μας ότι μιλάμε για μια εποχή που τα μεταλλικά εργαλεία δεν ήταν διαθέσιμα στους γηγενείς της Μάλτας, κάτι που κάνει το επίτευγμα ακόμα πιο τρανό! Πιστεύεται ότι στην Ggantija λατρευόταν η γονιμότητα, αν και οι αρχαιολόγοι παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα ούτε τη λειτουργία των ναών ούτε βέβαια και το πώς χτίστηκαν... Σφαιρικές Πέτρες - Κόστα Ρίκα
![]()
Με διάμετρο που ποικίλει από λίγα εκατοστά μέχρι και 2 μέτρα και βάρος που αγγίζει ακόμα και τους 15 τόνους, μια συλλογή από 200 πέτρινες σφαίρες εντοπίστηκαν στην Κόστα Ρίκα. Οι αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι οι σφαίρες καμώθηκαν κάπου μεταξύ 1500-500 π.Χ. από πολιτισμό που έχει εξαφανιστεί πλέον, με τους μύθους και τους θρύλους που συνοδεύουν την ύπαρξή τους να είναι πραγματικά ανεξάντλητοι: οι σφαίρες είναι έτσι από ερείπια της Ατλαντίδας μέχρι και η αδιάσειστη απόδειξη ότι οι ντόπιοι διέθεταν μαγικό φίλτρο που μαλάκωνε τον βράχο! Επιστημονικά μιλώντας, δεν ξέρουμε τίποτα για τον σκοπό της ύπαρξής τους... Κεφαλές Olmec - Μεξικό
![]()
Δεκαεφτά πέτρινα κεφάλια κολοσσιαίων διαστάσεων αποτελούν την περίφημη συλλογή Κεφαλών Olmec, που χρονολογούνται από το 1500-1000 π.Χ. και ζυγίζουν από 6-50 τόνους. Κάθε κεφάλι είναι καμωμένο με διαφορετική τεχνική και φιλοξενεί επίσης διαφορετική κόμμωση, γεγονός που υποδεικνύει -κατά τους αρχαιολόγους πάντα- ότι ενδέχεται να είναι αναπαραστάσεις πανίσχυρων ηγεμόνων των Olmec. Η δομή του προσώπου των κεφαλών ωστόσο, που ομοιάζει με αφρικανικές αντίστοιχες παραστάσεις, ενδέχεται να υποδεικνύει την παρουσία ισχυρού αφρικανικού πολιτισμού στην Αμερική ήδη από την προϊστορική εποχή, με την υπόθεση να ελέγχεται βέβαια... Μνημείο Yonaguni - Ιαπωνία
![]()
Ήταν το 1987 όταν μια σειρά από παράξενους σχηματισμούς ανακαλύφθηκαν στην υποθαλάσσια περιοχή της ιαπωνικής νήσου Yonaguni, με την κατασκευή να «μυρίζει» ανθρώπινη δράση: ορθές γωνίες, αιχμηρές άκρες, πυλώνες και κολώνες. Η περιοχή αυτή υπήρξε μάλιστα στεριά πριν από 8000-10000 χρόνια (κατά την τελευταία περίοδο των παγετώνων δηλαδή), αν λοιπόν το Yonaguni έχει κατασκευαστεί πράγματι από ανθρώπους, τότε όχι μόνο θα μιλάμε για μια από τις παλιότερες ανθρώπινες δράσεις στον πλανήτη, αλλά για συνολική αλλαγή του τρόπου που βλέπουμε την προϊστορία μας... Κόλπος Cambay - Ινδία
![]()
Το 2001, μια σειρά από στοιχεία υποδείκνυαν την ύπαρξη μιας βυθισμένης πολιτείας στα ανοιχτά των ακτών της Ινδίας: μπόλικες ανθρώπινες κατασκευές εντοπίστηκαν στο σόναρ (οικοδομήματα και κανάλια), την ίδια στιγμή που αναρίθμητα τεχνουργήματα (κεραμικά θραύσματα κ.λπ.) ανασύρθηκαν από τον βυθό. Η κλίμακα της πόλης είναι αρκετά μεγάλη, ενώ από χρονολόγηση κομματιού ξύλου μάθαμε ότι η ηλικία της κυμαίνεται γύρω στο 9500 π.Χ.: αν κάτι τέτοιο ισχύει, τότε η πολιτεία θα είναι όχι μόνο κατά χιλιάδες χρόνια παλιότερη από την αρχαιότερη πόλη που βρέθηκε ποτέ στην Ινδία, αλλά θα υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι έχτιζαν πόλεις χιλιάδες χρόνια πρωτύτερα απ' ό,τι υποθέταμε μέχρι σήμερα. Όλα αυτά βέβαια μένει να αποδειχθούν... Κεφαλές Moai - Νησί του Πάσχα
![]()
Ένα από τα διαπρεπέστερα μυστήρια του πλανήτη κατοικεί στο απομονωμένο Νησί του Πάσχα: τα γιγαντιαία αγάλματα (Moai) τραβούν σαν μαγνήτης τους τουρίστες, πολύ λίγα ωστόσο γνωρίζουμε γι' αυτά. Παρά το γεγονός ότι αρχικά είχε υποτεθεί ότι επρόκειτο μόνο για κεφαλές, η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε ότι όλα σχεδόν έχουν σώματα θαμμένα στο χώμα. Πολύ λίγα μάλιστα από τα κεφάλια ανεγέρθηκαν πράγματι, με τα περισσότερα να παραμένουν στα λατομεία ή να εγκαταλείπονται κατά τη μεταφορά τους. Εννοείται ότι δεν γνωρίζουμε γιατί κατασκευάστηκαν, τι συμβολίζουν, πώς μεταφέρθηκαν και κυρίως γιατί εγκαταλείφθηκε το σχέδιο στη μέση. Η ιερογλυφική γραφή σε κάποιες από τις κεφαλές παραμένει αμετάφραστη, όπως μυστήριο συνεχίζει να αποτελεί η προέλευση της φυλής που κατοικεί στο νησί... Gobekli Tepe - Τουρκία
![]()
Το μεγαλιθικό μνημείο της Τουρκίας θεωρείται γενικώς το παλιότερο θρησκευτικό οικοδόμημα που ανακαλύφθηκε ποτέ, με τη χρονολόγηση με άνθρακα να το τοποθετεί κάπου μεταξύ 10000-9000 π.Χ.! Το μνημείο περιλαμβάνει λίθινες κατασκευές και κολόνες που φιλοξενούν σκαλιστές παρατάσεις από αρπακτικά ζώα. Οι πέτρινες κολόνες, με κάποιες να αγγίζουν βάρος 20 τόνων, χρονολογούνται μάλιστα από την εποχή που οι άνθρωποι ήταν απλώς τροφοσυλλέκτες και κυνηγοί, ή τουλάχιστον έτσι υποθέτουμε εμείς σήμερα. Το Gobekli Tepe φαίνεται να έχει χτιστεί πριν από την έλευση της θρησκείας, της γραπτής γλώσσας, της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, ακόμα και του τροχού! Πώς χτίστηκε λοιπόν το μνημείο από τον άνθρωπο των σπηλαίων; Πώς κατασκεύασαν το οικοδόμημα χωρίς τη χρήση μεταλλικών εργαλείων; Και κυρίως τι σκοπό είχε ένα λατρευτικό μνημείο σε καιρούς που δεν υπήρχε καν η έννοια της θρησκείας; Οι συνεχιζόμενες ανασκαφές στο Gobekli Tepe θα μπορούσαν να αλλάξουν για πάντα την εικόνα που έχουμε για την ανθρώπινη προϊστορία...
